ಕೇರಳದ ಅಲೆಪ್ಪಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿ ಹೌಸ್

ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಎಂ.ಜಿ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಡೆಕ್ಕನ್ ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಕಟ್ಟಡದ ಪಕ್ಕದ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿ ಹೌಸ್ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಚಿರಪರಿಚಿತ. ಚಿಕೋರಿ ರಹಿತ ಅಪ್ಪಟ ಕಾಫಿ, ಅದನ್ನು ತಂದುಕೊಡುವವರ ವೇಷಭೂಷಣ ನಮ್ಮನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿವೆ. ಕಳೆದ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಈ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿ ಹೌಸ್ ಮುಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದು ನೋವಾಯಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ಸರಿದುಹೋಯಿತೇ ಎಂಬ ಬೇಸರಕಾಡಿತು.

ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಕೇರಳಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದಾಗ ಅಲೆಪ್ಪಿಯ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದುಹೋಗುವಾಗ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿ ಹೌಸ್ ಎಂಬ ಫಲಕ ಕಂಡು ಪುಳಕಿತನಾದೆ. ಹಳೆಯ ಕಾಲದ ಕಟ್ಟಡದ ಒಳಗೆ ಎರಡು ಮೂರು ಕೋಣೆಗಳು. ಅದರಲ್ಲಿ ಮರದ ಟೇಬಲು ಚೇರುಗಳು. ನನಗೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋದದ್ದು ಪರದೇಶದಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಸಿಕ್ಕಿದಂತಹ ಭಾವ.

ಬೆಂಗಳೂರಲ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ರೀತಿ ಇಲ್ಲೂ ಕಟ್ಲೆಟ್ ಮತ್ತು ಕಾಫಿ ಕೇಳಿದೆ. ಅದೇ ರೀತಿಯ ವೇಷಭೂಷಣ. ಅಲ್ಲಿ ಸೊಂಟ ಮತ್ತು ಪೇಟದ ಮೇಲೆ ಕೆಂಪು ಪಟ್ಟಿ ಇದ್ದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣ.

"ಎಷ್ಟು ವರ್ಷವಾಯಿತು ಇದನ್ನು ತೆರೆದು" ಎಂದು ಅವರನ್ನು ವಿಚಾರಿಸಿದೆ. ೧೯೬೨ರಲ್ಲಿ ಅಂದರು. ಹಾಗೇ ಇದರ ಇತಿಹಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದೆ. ತಿಳಿದ ವಿಷಯ ಕುತೂಹಲಕರವಾಗಿತ್ತು.
ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿಹೌಸ್‌ನ ವೈಷಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ನೌಕರರೇ ಮಾಲೀಕರು!
ಬ್ರಿಟಿಷರು ಆಳುವಾಗ ೧೯೪೦ರಲ್ಲಿ ಕಾಫಿಬೋರ್ಡ್‌ನವರು ಮೊಟ್ಟಮೊದಲು ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿಹೌಸ್ ಹೋಟೆಲುಗಳನ್ನು ಹಲವಾರು ಕಡೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಆದರೆ ೧೯೫೦ರಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಬೋರ್ಡ್ ಹಲವು ಕಡೆ ಈ ಕಾಫಿ ಹೌಸ್‌ಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚುವುದು ಮತ್ತು ನೌಕರರನ್ನು ಕೆಲಸದಿಂದ ವಜಾಗೊಳಿಸುವ ತೀರ್ಮಾನ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ಆಗ ಕೇರಳದ ಕಮ್ಯೂನಿಸ್ಟ್ ನಾಯಕ ಎ.ಕೆ.ಗೋಪಾಲನ್ ನಂಬಿಯಾರ್‌ರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿಹೌಸ್‌ನ ನೌಕರರೆಲ್ಲ ಸಂಘಟಿತರಾದರು. ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿ ಬೋರ್ಡ್ ನೌಕರರ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ತಮ್ಮಲ್ಲಿದ್ದ ಪೈಸೆ ಪೈಸೆ ಹಣ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲು ೧೯೫೭ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ನಂತರ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿಹೌಸ್ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಆನಂತರ ದಿಲ್ಲಿ, ತ್ರಿಷೂರ್ ಹೀಗೆ ನಾನಾ ಕಡೆ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿಹೌಸ್‌ಗಳು ತಲೆಯೆತ್ತಿದವು.
ಈಗ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ತ್ರಿಷೂರ್‌ನಿಂದ ತಿರುವನಂತಪುರದವರೆಗೂ ೫೧ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿಹೌಸ್‌ಗಳಿವೆ.
ಎಲ್ಲೆಡೆಯೂ ಅದೇ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಚಿಕೋರಿರಹಿತ ರುಚಿಕರ ಕಾಫಿ, ತಿಂಡಿ ಮತ್ತು ನಗುಮೊಗದ ಗಂಜಿಹಾಕಿ ಇಸ್ತ್ರಿಮಾಡಿದ ಬಿಳಿ ಸಮವಸ್ತ್ರ ಹಾಗೂ ಪೇಟ ಧರಿಸಿದ ನೌಕರರು(ಮಾಲೀಕರು) ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಸೇವೆ.
ಕೇರಳದಿಂದ ವಾಪಸ್ ಬಂದಮೇಲೆ ಒಂದು ಸಂತಸದ ಸುದ್ದಿ ತಿಳಿಯಿತು. ಚರ್ಚ್‌ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬ್ರಿಗೆಡ್ ಗಾರ್ಡನ್ ಟವರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿ ಹೌಸ್ ಮತ್ತೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾರಂತೆ.
ಇನ್ನೇಕೆ ತಡ ಒಂದು ಕಪ್ ಹಬೆಯಾಡುವ ಬಿಸಿಬಿಸಿ ಕಾಫಿ ಸೇವಿಸೋಣ ಬನ್ನಿ.

ಈ ಚಿತ್ರಲೇಖನ ಸುಧಾ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿತ್ತು. ಕಳೆದ ತಿಂಗಳು ಶಿವು ಮತ್ತು ನಾನು ಸ್ನೇಕ್ ಬೋಟ್ ಸ್ಪರ್ಧೆ ನೋಡಲು ಕೇರಳದ ಅಲೆಪ್ಪಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿಹೌಸ್‌ಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆವು. ಸುಧಾ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಅಲ್ಲಿನವರ ಚಿತ್ರ ಅದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆವು. ಅವರ ಖುಷಿ ಹೇಳತೀರದು. ನಮಗೋ ರಾಜಮರ್ಯಾದೆ! ಭಾಷೆ ಬರದಿದ್ದರೂ ಚಿತ್ರವನ್ನು ನೋಡಿ ಆನಂದಪಟ್ಟರು. ಅವರ ಮ್ಯಾನೇಜರ್‌ನಿಂದ ಹಿಡಿದು ಎಲ್ಲರೂ ಕೈಬದಲಿಸಿಕೊಂಡು ನೋಡಿದರು. ಕಡೆಗೆ ಕೇಳಲೋ ಬೇಡವೋ ಎನ್ನುವಂತೆ "ನಮಗೀ ಪುಸ್ತಕ ಕೊಡುತ್ತೀರಾ" ಎಂದು ಕೇಳಿದರು. ಕೊಟ್ಟು ಬಂದೆ.

ಅಲೆಪ್ಪಿಯಲ್ಲೇ ಬೀಚ್ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಫಿ ಹೌಸ್ ಇದೆ. ಅಲ್ಲಿಗೂ ಹೋಗಿದ್ದೆವು. ಅದರ ವಿನ್ಯಾಸ ನವೀನವಾಗಿದೆ.